تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع :راسخون



 
چطور با کامپیوتر صحبت می‌کنید؟ از چه زبان‌هایی استفاده می‌کنید؟ یکی از راه‌های اولیه و آسان برای فهمیدن زبان برنامه‌نویسی بیسیک است.
آیا می‌توانید استفاده از کارت منگنه را برای برقراری ارتباط با کامپیوتر تصور کنید؟ این راهی است که محققان با کامپیوتر‌های اولیه تعامل کردند؛ آنها برنامه ای را برای حل یک مشکل واقعی جهانی تنظیم کردند و سوراخ‌هایی را در یک سری از کارت‌ها منگنه ایجاد کردند تا به کامپیوتر بگویند چه کاری انجام دهد. این کار ممکن است کار شاقی به نظر نرسد مگر این که در نظر بگیرید که برخی از برنامه های پیچیده به ده‌ها هزار کارت نیاز دارند که باید در یک نظم صحیح قرار ‌‌بگیرند. بیچاره محققی که مقدار زیادی کارت را منگنه می‌کرد.
کارت‌ها بایستی به وسیله یک اپراتور به کامپیوتر وارد می‌شدند که آنها را ساعت‌ها یا روزها بعد همراه با یک نتیجه‌ی چاپی که تمام خطاها را نشان می‌داد باز ‌می‌گرداند. معمولاً مجموعه کارت‌ها بایستی بیش از یک بار استفاده می‌شدند قبل از این که نتایج رضایت ‌بخش به دست بیاید. به علاوه فقط یک برنامه می‌توانست بر روی یک کامپیوتر در هر بار اجرا بشود. این‌ها برخی از عامل‌های دخیل در توسعه‌ی زبان‌های برنامه ‌نویسی سطح بالا شامل فورترن، کوبول و بیسیک بود.
نام بیسیک به جای کلمات کُد دستورالعمل نمادین همه منظوره‌ی مبتدی (Beginner's All-purpose Symbolic Instruction Code)‌ قرار می‌گیرد. این زبان در سال 1964 بوسیله دو ریاضی دان در کالج دارتموس توسعه یافت: توماس کورتز و جان کمدی. هدف آنها اختراع یک زبان بود که برای استفاده هر کسی آسان باشد و نیز برای جای پا قرار گرفتن برای زبان‌های برنامه ‌نویسی روز می‌توانست در خدمت قرار گیرد. آنها مطمئناً در این هدف موفق شدند. بیسیک به طور سریع با نسخه ‌های زیاد در دهه 70 و80 مشهور شد. این زبان برای یاد گیری چنان آسان بود که هر دوی مدارس ابتدایی و متوسطه سرتاسر ایالات ‌متحده کامپیوتر‌هایی که با زبان بیسیک ساخته شده بودند به دست ‌آوردند و دانش ‌آموزانی در سن هفت ‌سالگی شروع به یاد گیری آن کردند. در همین زمان اگر چه زبان مبتدی نام گرفته بود اما برای استفاده محققان جدی در جامعه‌ی علمی به اندازه‌ی کافی قدرتمند بود.
یک نسخه از بیسیک امتیاز این را دارد که اولین محصول فروخته شده به وسیله مایکرو سافت باشد و به طوری که گزارش شده اولین قطعه نرم افزاری عمده بود که بدون اجازه‌ی ناشر منتشر شد. بر طبق گزارش، بیل گیتس به طریقی یک کپی نوار کاغذی از برنامه را هنگامی که یک شوی کامپیوتری برگزار می‌کرد از دست داد. تکثیر گسترده‌ی آن که متعاقباً صورت گرفت، گیتس را به نوشتن نامه‌ی سر گشاده‌ای وادار کرد که بیان می‌داشت که نسخه دزدیده شده است. این نامه در تعدادی از مجله‌های کامپیوتر چاپ شد.
زبان بیسیک در نسخه‌های بی شمارش چندین امتیاز دارد. نسخه‌های اولیه از شماره‌های خطوط برای این که اشکال ‌زدایی را آسان کند استفاده می‌کرد. برنامه ‌نویسان اغلب خطوط خود را با 10 نمو (افزایش) می‌دادند. بدین ‌وسیله خطوط جدید می‌توانستند بعداً بدون این که همه چیز دوباره شماره ‌گذاری شوند وارد شوند.
در زبان بیسیک هر خط به طور روشن یک فرمان یا عبارت بی ‌نیاز از توصیف دارد. برای مثال پرینت "تست" به معنی چاپ کردن کلمه "تست" برروی صفحه است. عمل‌ها می‌توانند با استفاده از یک فرمان باز گشتی ساده که عبارت فور نکست نامیده می‌شود با هر فرمان برای یک خط تکرار شوند.یک مثال به صورت زیر است:
10 FOR x=1 TO 7
20 PRINT x
30 NEXT x
در خط 10 به متغیر ایکس ابتدا مقدار 1 داده شده است. خط 20 عدد 1 را بر روی صفحه چاپ می‌کند. خط 30 یک شمارنده ساده است که هر وقت به ایکس می‌رسد با افزودن آن ابتدا آن را برابر 2 سپس 3 و . . . قرار می‌دهد و باعث تکرار توالی برنامه تا زمانی که به عدد ایکس می‌رسد می‌شود با چاپ مقدار ایکس در هر زمان. این به این معنی است که هنگامی که برنامه اجرا می‌شود اعداد 1 تا 7 را برروی صفحه چاپ می‌کند. فرما‌ن‌های دیگر یک روی کرد با روش مشابه را طی می‌کنند.
زبان برنامه ‌نویسی بیسیک چیزی بیشتر از قسمتی از تاریخ اولیه کامپیوترها و برنامه ‌نویسی کامپیوتر است. بسیاری از زبان‌های برنامه ‌نویسی مدرن مانند ویژوال بیسیک می‌توانند ریشه‌های خود را مستقیما با برگشتن به زبانی که اولین بار در کالج دارتموس در دهه 60 توسعه یافت رد یابی کنند. کامپیوترها از آن سال‌های اولیه زمانی طولانی را طی کرده‌اند. کار بران و برنامه‌ نویسان به طور مشابه می‌توانند شاکر باشند که دیگر از کارت منگنه کاغذی استفاده نمی‌کنند. حداقل تا اندازه‌ای از توسعه‌دهندگان زبان‌های برنامه ‌نویسی مثل بیسیک متشکریم.